به نقل از «ایران اکونومیست»

نخستین اثر طبیعی که به ثبت ملی رسید

تاریخ انتشار: ۱۳ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۱۳۰۱۱۵

امروز ۴ ژوئیه (۱۳ تیر) روز ملی دماوند است؛ روزی که با یکی از کوه‌های اساطیری ایران پیوند خورده است ولی این اقلیم زیبا در سال‌های اخیر با تهدیدات مختلفی از جمله وقف شدن معدن‌کاوی و کم‌توجهی برخی کوهنوردان به اصول زیست‌محیطی مواجه بوده است.

به گزارش ایران اکونومیست، نواحی کوهستانی جهان، بستر و خاستگاه تمدن‌هایی بسیار ارزشمند و اصیل بوده‌اند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در حال حاضر کوه‏‌ها یک پنجم سیمای زمین را تشکیل می‌دهند، زیستگاه حداقل یک دهم از مردم جهان هستند، یک سوم مردم دنیا از جنبه‏‌های مختلف مانند غذا، برق، چوب و مواد معدنی به کوه‏‌ها وابسته‏‌ و نیمی از مردم جهان از نظر تامین نیازهای آبی به آبخیزهای کوهستانی چشم دوخته‌اند. کوه‌ها منابع آبی هستند که خود سبب بارش برف و باران، تقویت آب‌های زیرزمینی و تشکیل رودها می‌شوند. کوه‌ها را برج‌های آب شیرین جهان نیز می‌نامند.

کوه‌ها در کشور ما اهمیت ویژه‌ای دارند و حدود ۳۰ درصد مساحت کشور را کوهستان‌ها تشکیل داده است و به لحاظ جغرافیای طبیعی اگر در فلات ایران، کوه وجود نداشت، آب و جنگل نیز شکل نمی‌گرفت.

یکی از مهم‌ترین کوه‌های ایران دماوند است که در شمال ایران و در مرز دو استان مازندران و تهران قرار دارد. این کوه ۵۶۱۰ متر ارتفاع دارد و به بلندترین کوه ایران و خاورمیانه و بلندترین کوه آتشفشانی آسیا شهرت دارد. این کوه در جنوب دریای خزر در ۶۹ کیلومتری شمال شرق تهران و ۲۶ کیلومتری شمال غربی شهر دماوند قرار دارد. دماوند آتشفشانی خاموش به همراه چندین چشمه گوگردی است و چشمه‌های آب گرم دارد. این کوه حدود ۳۸ هزار و ۵۰۰ سال قبل تشکیل شده است. از این رو با توجه به اهمیت این کوه روز (۱۳ تیر) به عنوان روز ملی دماوند نامگذاری شد.

عباس‌ محمدی در گفت و گو با ایران اکونومیست درباره کوه دماوند اظهار کرد: کوه دماوند از سال ۱۳۸۱ به عنوان اثر طبیعی ملی در سازمان حفاظت محیط زیست ثبت شده است. از ۱۳۸۷ نیز سازمان میراث فرهنگی دماوند را به عنوان آثار ملی به ثبت رساند. دماوند اولین اثر طبیعی ملی است که در سازمان میراث فرهنگی ثبت شد. پیش از آن در این سازمان تنها بناها ومحوطه‌های تاریخی ثبت می‌شد و بعد از دماوند ثبت آثار طبیعی نیز انجام شد. در تمام دنیا نیز آثار طبیعی در میراث فرهنگی ثبت می‌شوند چراکه تمدن در طبیعت شکل می‌گیرد. 

وی تاکید کرد: متاسفانه ثبت‌ آثار طبیعی پشتوانه حمایتی قوی و لازم را ندارد یعنی سازمان‌های میراث فرهنگی و محیط زیست حفاظت و حمایت کامل و لازم را از این ثبت‌ها نکردند. کوه دماوند با مشکلات مختلف مدیریتی دست و پنجه نرم می‌کند که در نتیجه این مشکلات مدیریتی دچار چالش‌های بسیار زیادی می‌شود.

چالش‌ها و آسیب‌هایی که دماوند را تهدید می‌کند

مدیر انجمن دیده‌بان کوهستان در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به ویژگی‌های زیست‌محیطی دماوند مانند گونه‌های جانوری آن گفت: دماوند یک مجموعه غنی از حیات وحش را دارد. از جمله گونه‌های شاخص آن می‌توان به کل و بز و قوچ و میش اشاره کرد  که زیستگاه آن‌ها به دلیل ورود زیاد و گسترده دام و فشارهای انسانی به ارتفاعات بسیار بالا انتقال یافته است که منجر به پیدا نشدن غذا در محدوده زندگی آن‌ها می‌شود و خطر انقراض این گونه‌ها را به همراه دارد.

 

بیشتر بخوانید:

زخم تیشه بر پیکر دماوند

از کوه‌هایی که بلعیده شده‌اند تا علل بی‌توجهی به محیط زیست کوهستان‌ها

وی علاوه بر چرای بی‌رویه دام، آسیب‌ به آبخیزهای کشور و معدن‌کاوی را از جمله مشکلات و چالش‌های کوهستان‌هایی مثل دماوند و معادن آبی برشمرد و تصریح کرد: خاصیت نگهداری آب در کوهستان‌ها با توجه به این موارد دچار اختلال شده و یا از بین رفته‌ است.

به گفته محمدی از جمله تخریباتی که بر اساس فعالیت‌های انسان صورت می‌گیرد این است که دامداران برای تامین سوخت به منظور پختن غذا و آماده‌سازی چای از انواع گیاهان گون و گیاهانی که شاخه و قسمت‌های چوبی دارند، استفاده می‌کنند. این موضوع بسیار قابل تامل است چراکه در کشوری که سرشار از منابع نفت و گاز است، هنوز سیستمی تعبیه نشده‌ است که دامداران برای سوخت و مصرف شخصی از گیاهان ارزشمند مراتع بهربرداری نکنند.

بیشتربخوانید:

ضرورت تغییر رویکردهای فعلی نسبت به گردشگری در کوهستان

چگونه از کوه‌ها و سرمایه خود مراقبت کنیم؟

با توجه به اینکه امروزه کوهنوردی در گروه‌های بسیار بزرگ انجام می‌شود و در تابستان نیز تا چند هزار نفر در یک روزدر دامنه‌های دماوند مستقر می‌شوند، این نکات بسیار مهم است که برای کوهنوردی ضابطه وجود داشته باشد. محمدی با اشاره به این مطلب اظهار کرد: صعود در فصل مناسب، تعیین تعداد کوهنوردان برای صعود در هر مسیر، خودداری از افزایش مسیرهای کوهنوردی و ضرورت صعود از راه‌های پاکوب، خودداری از ایجاد راه فرعی، موظف و مکلف بودن افراد به برگرداندن زباله‌های تولیدشده و چگونگی مدیریت فضولات از مواردی است که نیازمند تدوین و اعمال ضوابطی است.

به گفته عباس‌ محمدی - مدیر انجمن دیده‌بان کوهستان- دستورالعمل خاص و مشخصی درباره هیچ یک از این موارد نداریم و اعمال مقرراتی نیز صورت نمی‌گیرد. برخی کوهنوردان نیز نسبت به این مسائل کم‌توجه یا بی‌توجه هستند اما بنابر قوانین تدوین‌شده کوهنوردان در فصل مشخص، به تعداد مشخص و با رعایت قوانین مشخص شده باید کوهنوردی کنند تا آسیب‌رسانی به کوهستان‌ها را به حداقل برسانیم.

به گزارش ایران اکونومیست با توجه به اهمیت این اکوسیستم از نظر اکولوژیک و فرهنگی، نیاز است که در راستای حفاظت از این اکوسیستم ارزشمند انجام شود چرا که حفاظت از آن به منزله حفظ و نگهداری از یک اقلیم ارزشمند است.

 

منبع: خبرگزاری ایسنا برچسب ها: روز ملی دماوند ، کوهستان ، دماوند ، معدن کاوی ، چرای دام ، منابع آبی

منبع: ایران اکونومیست

کلیدواژه: روز ملی دماوند کوهستان دماوند معدن کاوی چرای دام منابع آبی میراث فرهنگی کوهستان ها کوه ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۱۳۰۱۱۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ایران در آستانه پرتاب ماهواره از پایگاه فضایی چابهار

وزیر ارتباطات گفت: پایگاه پرتاب فضایی چابهار، استراتژیک و راهبردی در صنعت فضایی کشور خواهد بود که ساخت آن در همین دولت کلید خورد و امیدواریم امسال فاز اولش را به اتمام برسانیم و نخستین پرتاب را تا پایان امسال انجام دهیم. - اخبار ویژه نامه‌ها -

به گزارش گروه فضا و نجوم خبرگزاری تسنیم، عیسی زارع‌پور؛ وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، امروز (چهارشنبه) در حاشیه برگزاری جلسه هیئت دولت در مورد ساخت پایگاه فضایی در جنوب کشور تصریح کرد: پایگاه پرتاب فضایی چابهار، استراتژیک و راهبردی در صنعت فضایی کشور خواهد بود که ساخت آن در همین دولت کلید خورد و امیدواریم امسال فاز اولش را به اتمام برسانیم و نخستین پرتاب را تا پایان امسال انجام دهیم.

نخستین پرتاب خورشیدآهنگ سال آینده از پایگاه فضایی چابهار/ ماهواره‌های ظفر2 و ناهید2 سال آینده پرتاب می‌شود

به گزارش تسنیم، پایگاه فضایی امام خمینی(ره) نخستین پایگاه سکوی ثابت ایران شامل مجموعه عظیمی است که همه مراحل  آماده‌سازی، پرتاب، کنترل و هدایت ماهواره‌برها را به‌عهده دارد؛ این پایگاه در 80کیلومتری جنوب شرق استان سمنان نیازهای فضایی کشورمان در مدار لئو را پوشش می‌‌دهد.

در عین حال در سال 1389 اعلام شد بنابر محدودیت‌های جغرافیایی موجود، تحقیقات برای ساخت دومین مرکز فضایی ایران در شهر چابهار آغاز شد.

براساس مصوبات شورای‌عالی فضایی، مدیریت کلان پایگاه فضایی چابهار به‌عهده سازمان فضایی است و قرار است در زمینه پرتاب موجود زنده و پرتاب ماهواره‌های سنجشی و مخابراتی در مدار زمین‌آهنگ فعالیت کند بنابراین این پرتاب‌ها به شرایط ویژه‌ای نیاز دارند و حتی‌الامکان باید در شرایط نزدیک به منطقه استوایی صورت گیرند تا هزینه‌های پرتاب و انجام مانورهای مداری آن به حداقل برسد که پایگاه فضایی چابهار این قابلیت را دارد.

پایگاه فضایی چابهار دارای پتانسیل مناسبی برای قراردادن ماهواره در هر دو مدار قطبی و استوایی است. سایت چابهار نزدیک به خط استوا (عرض جغرافیایی 25 درجه و 20 دقیقه شمالی و طول جغرافیایی 60 درجه و 27 دقیقه شرقی) است که با این شرایط می‌توان از اثرات انرژی حاصل از سرعت چرخش زمین در اطراف محور قطبی آن استفاده کرد، این اثر می‌تواند سرعت پرتابگرها را به‌مقداری قابل ملاحظه افزایش دهد. بندر چابهار هم‌عرض جغرافیایی بندر میامی در شبه‌جزیره فلوریدای آمریکاست و دارای شرایط آب‌وهوایی کاملاً مشابه این بندر.

سایت چابهار دارای سطح بالایی است که برای اطمینان کافی از ایمنی پرتاب‌ها فراهم شده است. این سایت شامل یک بندر آبی عمیق با امکانات بارگیری مناسب است و بندرگاه آن قابلیت پهلوگیری کشتی‌های اقیانوس‌پیما است.

این سایت دارای پهنای گسترده به‌سمت اقیانوس هند است که برای تمام مأموریت‌های فضایی مفید است و کمترین خطر را متوجه جمعیت و اموال اطراف آن منطقه می‌کند.

امکان نصب تجهیزات ردیابی در تپه‌های اطراف (رادارها و آنتن‌های تله‌متری) از جمله دیگر مزیت‌های خوب در پایگاه چابهار است.

این منطقه به‌دلیل موقعیت استوایی و ساحلی خود، یک سایت با تهویه مناسب و محیطی معتدل با رطوبت نسبی دارد و از تغییرات دمای اندکی در فصول مختلف سال برخوردار است همچنین به‌دلیل موقعیت جغرافیایی در مقابل زلزله آسیب‌پذیری کمتری دارد.

پایگاه پرتاب چابهار مجهز به زیرساخت‌هایی است که می‌توانند با توسعه مراکز فضایی در آینده سازگار باشند که این زیرساخت‌ها شامل جاده‌ها، فرودگاه‌ها، بنادر، مخابرات و... است.

بنابراین دو مزیت عمده برای پایگاه ملی فضایی چابهار وجود دارد که نخست نزدیکی به استواست به‌طوری که انرژی کمتری برای مانور یک فضاپیما به یک مدار استوا و ژئو نیاز دارد. از طرفی، دسترسی آزاد به دریای رو به جنوب دارد به‌طوری که برای موشک‌هایی که در سطوح پایین‌تر قرار می‌گیرند آثار مخروبه ناشی از خرابه موشک‌ها و بقایای فضاپیماها نمی‌توانند روی محل زندگی انسان‌ها تأثیر بگذارند.

انتهای پیام/